RPD do MEN w sprawie dyskryminacji uczniów klas ósmych

– Rzeczywiście, przepisy prawa oświatowego przewidują, że to kuratorzy oświaty w imieniu wojewody wykonują na obszarze województwa zadania zakresie organizacji olimpiad, konkursów oraz innych form współzawodnictwa i prezentacji osiągnięć uczniów szkół na obszarze województwa. Jednak nie sposób zgodzić się z opinią, że powyższa kwestia nie leży w ogóle w obszarze kompetencji Ministra Edukacji Narodowej – przekonuje Rzecznik Praw Dziecka Marek Michalak w wystąpieniu do Minister Edukacji Narodowej Anny Zalewskiej.

Rzecznik Praw Dziecka przywołuje wystąpienie z października w sprawie nierównego traktowania dzieci startujących w konkursach przedmiotowych organizowanych przez kuratorów oświaty, w którym wskazywał m.in. na możliwe naruszenie przepisów konstytucyjnych dotyczących równego traktowania obywateli przez władze publiczne. – Wskazywałem na konieczność zapewnienia równych szans wszystkim uczestnikom tych sprawdzianów wiedzy, przede wszystkim poprzez uwzględnienie różnic programowych w toku edukacji przebiegającej obecnie dwutorowo – zgodnie z dawnym systemem i tym po reformie. Zwróciłem się do Pani Minister z zapytaniem o analizę tej kwestii, jak również o podjęcie działań zmierzających do zagwarantowania realizacji zasady równego traktowania w przypadku tegorocznych ósmoklasistów biorących udział w konkursach przedmiotowych – przypomina Marek Michalak i dodaje, że z uwagą zapoznał się z odpowiedzią.

Zgodnie z art. 60 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe minister właściwy do spraw oświaty i wychowania nadzoruje i koordynuje wykonywanie nadzoru pedagogicznego na terenie kraju, w szczególności nadzoruje działalność kuratorów oświaty w tym zakresie. Autonomia działania kuratora oświaty w zakresie organizowania konkursów  powinna więc podlegać ograniczeniom, w szczególności w przypadku wątpliwości co do zgodności tych działań z przepisami o randze konstytucyjnej, nakazującymi równe traktowanie obywateli. Zakres działań, które mogą zostać podjęte przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania określony został w art. 60 ust. 3 ww. ustawy Prawo oświatowe. – Przytaczany przez Panią Minister argument, że przepisy rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 29 stycznia 2002 r. w sprawie organizacji oraz sposobu przeprowadzania konkursów, turniejów i olimpiad nie przewidują ingerencji Ministra Edukacji Narodowej w sprawy związane z przeprowadzaniem konkursów przedmiotowych, nie wpływa na ocenę odpowiedzialności ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania za zgodność z prawem działań podejmowanych przez kuratorów oświaty – podkreśla RPD.

Rzecznik wskazuje, że zwrócił się o analizę  dostosowania kuratoryjnych konkursów przedmiotowych do zmienionego reformą polskiego systemu szkolnego w zakresie konieczności uwzględnienia różnic programowych w przypadku uczniów kontynuujących edukację w dotychczasowym trybie i pierwszego rocznika objętego zmianami. – Taka analiza został przeprowadzona wyłącznie w odniesieniu do województwa mazowieckiego, tymczasem problem nierówności w traktowaniu dzieci podnoszony jest w kontekście całego kraju – dodaje Rzecznik, wnioskując do szefowej resortu edukacji o przeanalizowanie problemu w odniesieniu do wszystkich województw, a w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości – pilne podjęcie działań mających na celu przeciwdziałanie dyskryminacji uczniów klas ósmych.

Wystąpienie generalne Rzecznika Praw Dziecka do Ministra Edukacji Narodowej (PDF)